تجهیزات مورد نیاز برای اندازه گیری سر وصدا»

تجهیزات مورد نیاز برای اندازه گیری سر وصدا»

متداول ترین وسیله جهت اندازه گیری صدا، دستگاه صدا سنج SLM و صدا سنج از نوع جمع شونده ISLM می باشد. آگاهی از نحوه کالیبراسیون، طرز استفاده و گرفتن اطلاعات لازم از دستگاه جهت انتخاب دستگاه مورد نیاز امری مهم می باشد.

جدول شماره 1 راهنما جهت انتخاب دستگاه می باشد (اطلاعات مذکور توسط کارخانه سازنده ارائه می گردد)

جدول شماره 1 – راهنمای انتخاب دستگاه

نوع اندازه گیری	دستگاه اندازه گیری مناسب	نتیجه	توضیحات
میزان تماس فردی با صدا	1- دزیمتر صدا	دز یا تراز معادل صدا	بالاترین دقت برای تعیین میزان تماس فردی
	2- ISLM	تراز معادل صدا	اگر کارگر موقعیت ثابت ندارد و در حال گردش است تعیین میزان تماس فردی مشکل می باشد مگر اینکه کار را بتوان به فعالیت های مشخص تقسیم کرد.
	3- SLM	dB(A)	اگر تراز صدا متغیر بود تعیین میزان تماس میانگین مشکل می باشد. فقط زمان هایی مفید است که کار را بتوان براحتی به فعالیت های معین تقسیم کرد و تراز صدا در تمام وقت ثابت باشد.
میزان صدایی که بوسیله منبع تولید می شود.	1-  SLM	dB (A)	اندازه گیری باید در فاصله 1 تا 3 متری انجام گیرد (نباید مستقیماً در منبع انجام شود)
	2- ISLM	تراز معادل صدا dB (A)	اگر صدا خیلی متغیر باشد این وسیله خیلی مفید است می توان تراز معادل صوت را در یک دوره زمانی کوتاه اندازه گیری (یک دقیقه) کرد.
بازدید مقدماتی	SLM	dB(A)	تهیه نقشه و ثبت اندازه گیری ها روی آن
	ISLM	تراز معادل صدا dB(A)	برای صداهای خیلی متغیر
صدای ضربه ای	SLM ضربه ای	ماکزیمم تراز فشار صوت بر مبنای شبکه A	اندازه گیری میزان ماکزیمم هر ضربه
SLM = صداسنج ISLM = صداسنج از نوع جمع شونده

معرفی دستگاه صدا سنج «SLM»

SLM  شامل میکروفن، مدار الکتریکی و نشانگر می باشد. میکروفن تغییرات جزئی فشار هوا ناشی از صدا را گرفته و آنها را به پیام های الکتریکی تبدیل می کند. این پیام ها توسط مدار الکتریکی تغییر یافته ودر نهایت بصورت تراز صوتی بر مبنای دسی بل نشان داده می شود.

SLM  تراز فشار صوتی لحظه ای را در یک موقعیت خاص می دهد.

برای اندازه گیری، صدا سنج را در امتداد بازو در ارتفاع گوش قرار می دهیم. در بیشتر صدا سنج ها، موقعیت میکروفون نسبت به منبع صوت چندان مهم نیست. در دستورالعمل دستگاه در مورد چگونگی قرار گرفتن میکروفون توضیح داده شده است. صدا سنج را باید قبل و بعد از هر بار استفاده کالیبره کرد. در دستورالعمل دستگاه نحوه کالیبراسیون شرح داده شده است.

در بیشتر صدا سنج ها میزان صدا در وضعیت پاسخ سریع و کند قابل اندازه گیری است.

میزان پاسخ دهی، مدت زمانی است که دستگاه قبل از نمایش تراز صوت روی صفحه توانایی محاسبه میانگین را دارد. (پاسخ دهی کند و تند)

اندازه گیری تراز صوتی محیط کار باید در وضعیت پاسخ کند انجام گیرد.

صدا سنج نوع دوم برای اندازه گیری در صنعت طراحی شده است. صدا سنج نوع اول در کارهای مهندسی، آزمایشگاهی و تحقیقاتی بکار می رود و گران تر و دقیق تر است.

هیچگونه صدا سنجی با دقت کمتر از صدا سنج نوع دوم نباید جهت اندازه گیری صدای محیط کار بکار رود.

آنالیزور یا فیلتر وزنی که در صدا سنج ها موجود است با کلید روشن و خاموش بکار
می افتد. برخی از صدا سنج های نوع دوم فقط در وضعیت (A) اندازه گیری می کند. بدین معنی که فیلتر آنالیزور A دائماً در وضعیت روشن می باشد.

یک صدا سنج معمولی (SLM) فقط صدای لحظه ای را اندازه گیری می کند و برای محیط های کاری با تراز صدای یکنواخت مناسب می باشد. اما در محیط های کاری با صدای ضربه ای و غیر یکنواخت و دوره ای، استفاده از صدا سنج معمولی جهت تعیین میانگین تماس فردی با صدا در یک شیفت کاری اشتباه می باشد. دستگاه مناسب در
این گونه محیط ها دزیمتری صدا می باشد.

«معرفی دستگاه صدا سنج از نوع جمع شونده ISLM»

این دستگاه شبیه دزیمتر می باشد و تراز معادل صدا (ISLM) را در یک دوره زمانی
اندازه گیری می کند. اشکال این دستگاه در این است که تماس فردی را مشخص
نمی کند زیرا مثل SLM دستی می باشد و امکان اتصال به بدن را ندارد.

ISLM  تراز معادل صدا را در موقعیت خاص اندازه گیری می کند حتی اگر تراز صدا مرتباً تغییر کند، دستگاه یک عدد بعنوان تراز معادل را نشان می دهد.

«معرفی دستگاه دزیمتر صدا»

دستگاه دزیمتر صدا، کوچک، سبک و قابل اتصال به فرد می باشد. (به کمر فرد متصل
می شود) و میکروفون آن به یقه در نزدیکی گوش متصل می گردد.

دزیمتر میزان تراز صوت را ذخیره کرده و میانگین می دهد. در صنایعی که میزان صدا در طول زمان کار مختلف می باشد و همچنین صنایعی که موقعیت افراد تغییر می کند مورد استفاده زیادی دارد.

یک دزیمتر به تنظیمات زیر نیاز دارد:

الف: استاندارد: حد مواجهه برای 8 ساعت در روز و 4 روز در هفته می باشد.

معیار 90 دی سی بل بر مبنای شبکه A طبق  اکثر استانداردها – 85 دی سی بل برای برخی و 87 دی سی بل بر مبنای استانداردهای کانادا.

ب – دامنه تغییرات: 3 تا 5 دی سی بل

ج – حد تراز صوتی که کمتر از آن میزان را دزیمتر جمع نکند ودر اندازه گیری دخالت ندهد.

          با استفاده از دزیمتر در طول شیفت کاری، میانگین «تماس فردی a با صدا یا دز صدا برای هر فرد را بدست می آوریم. اگر یک فرد دز صدای 100% را در یک شیفت دریافت کند به این معنی است که میانگین مواجهه با صدا در حد ماکزیمم می باشد.

          برای مثال با مقیاس استاندارد 90 دسی بل و تغییرات 3 دسی بل، تماس 8 ساعته با صدای 90 دسی بل را 100% نشان می دهد.

برای 4 ساعت با صدای 93 دسی بل نیز 100% می باشد. در صورتیکه 8 ساعت مواجهه با 93 دسی بل، دز صدای معادل 200% می باشد.

کارخانه سازنده دزیمترها را با استاندارد و دامنه تغییرات خود تنظیم می نماید. ما میتوانیم این فاکتورها را با استانداردهای کاربردی و مورد تائید خود تنظیم نمائیم.

دزیمترها همچنین تراز معادل را بما نشان می دهند که این میزان میانگین «تماس فردی» با صدا در طول زمان اندازه گیری دزیمتر می باشد و معادل ترازهای صوتی متغیر که یک شخص در همان دوره کاری در تماس بوده می باشد. ثابت شده است که افت شنوائی تحت تأثیر مواجهه با مجموع انرژی صوتی می باشد. اگر یک شخص در شیفت 8 ساعته با مقادیر مختلف صدا در تماس باشد، تراز معادل محاسبه می شود که برابر با تأثیر صداهای مختلف است.

نویسنده: انوشیروان صفری